مریم قاسمی | شهرآرانیوز، آن چشمی که درخشش پیکر نادرشاه افشار را زیر نور خورشید دیده و جای تراش هنرمندانه را روی سنگ مرمری پیکر فردوسی دنبال کرده است، به سختی راضی به تماشای مجسمههایی میشود که ظرافت و هنرشان فاصله بسیار زیادی با هنر گذشته دارد.
نخستین مجسمههای شهری که در نیم قرن ابتدایی به مشهد آمدند، درخشانترین آثار هنری شهری مشهد و حتی کشور بودند. مجسمه مرمری فردوسی و پیکرهای برنزی نادرشاه، مجسمه حاجحسنخان ملک و پرترههای مفاخر خراسانی در پارک ملت، نتیجه جریانی مهمی در مجسمهسازی شهری هستند که توسط ابولحسن صدیقی، نقاش و مجسمهساز بیهمتای ایران در کشور به وجود آمد.
پس از آن شهر تا چند دهه خالی از اثری ناب و هنرمندانه بود و جریانهای هنری مدرن نیز نتوانست حتی جای یکی از این آثار فاخر ملی را بگیرد. تا اینکه در دهه ۸۰ جریانی دیگر در مجسمهساز شهری در مشهد روی دارد که تقریبا همزمان بود با ساخت مجسمههای شهری در کلانشهرهای ایران مثل تهران.
هنرمندان مجسمهساز با سفارشی که از شهرداریها میگرفتند سعی کردند شهرها را با مجسمههای کلاسیک جان دهند همچنان که در سالهای اخیر در مشهد اتفاقات زیادی در حوزه نصب مجسمههای شهری کلاسیک و ساخت چهرهها، تندیسها و پیکرها افتاد.
این آثار با اینکه از نظر کمی رشد قابل توجهی داشتند و شهرداریها را در این زمینه دارای ارزش و اعتبار در تولید هنر شهری میکند، اما کیفیتشان نشان از تجربههای نو دارد که نیازمند حمایت و سرمایهگذاری بیشتر است.
ایجاد نهادی فراتر از شهرداری که روی شاخصههای هنری تمرکز کند راهحلی است که باید درباره آن تامل شود.
در پرونده پیشرو نگاهی میاندازیم به مجسمههای شهری با ارزش در مشهد و جریانی «ابولحسنخان صدیقی» در مجسمهسازی ایران به وجود آورد. سپس به معرفی برخی از هنرمندان مهم مجسمهسازی مشهد از جمله «میرحسن ارژنگنژاد» میپردازیم. همچنین نظر عضو هیئت علمی گروه مجسمهسازی دانشکده هنر دانشگاه نیشابور را درباره وضعیت مجسمههای شهری در یک قرن گذشته جویا میشویم. گفتگو با یک هنرمند فعال در حوزه مجسمهسازی شهری و رئیس خانه هنرمندان شهرداری مشهد از دیگر بخشهای این پرونده است. همچنین در پایان در گفتگو با مدیرکل اداره هنرهای تجسمی وزارت کشور موضوع ایجاد نهادی برای تولید آثار ملی را بررسی میکنیم.
اینجا بخوانید : نگاهی گذرا به تاریخچه ساخت مجسمههای شهری در ایران و مشهد
اینجا بخوانید: درباره استاد مجسمهساز صدساله مشهدی
اینجا بخوانید: چهره فردوسی چقدر شبیه به واقعیت است؟
اینجا بخوانید: چرا مجسمههای شخصیتهای معاصر شبیه به واقعیت نیستند؟
اینجا بخوانید: چرا در نیم قرن اخیر شاهکاری در مجسمهسازی نداشتیم؟
گفتگو با مدیرعامل خانه هنرمندان شهرداری مشهد
گفتگو با مدیرکل اداره هنرهای تجسمی وزارت کشور